“Als je niet vraagt wat je wilt, dan krijg je wat anders”

Aan dit principe, ook wel bekend als ‘de Wet van Sinterklaas’, moest ik denken bij het model voor “Alignment & Autonomy” van Henrik Kniberg (online hier te bekijken). Hij vertelde hierover in zijn key note presentatie op het Agile Leadership Europe 2019.

Bij een ‘afwezige leider’ doet iedereen maar wat. Door te weinig sturing gaan teams en medewerkers allemaal een andere richting uit. Stel dat het voor jullie als organisatie belangrijk is om aan de overkant van een rivier te komen. Het ene team bouwt een brug. Een ander team graaft een tunnel. En jij als leider vraagt je af of er überhaupt iemand bezig is met het oversteken van de rivier. Chaos alom.

Gebruikelijke reactie is het instellen van meer controle: “Laat iemand het regelen en coördineren!” Dit gebeurt in twee varianten. Bij de ene variant is er weinig sturing in combinatie met weinig zelfstandigheid. Dan is er sprake van micromanagement en dit zorgt voor onverschillige medewerkers die alleen maar doen wat hen gezegd wordt. Bij de andere variant is veel sturing en nog steeds weinig zelfstandigheid. Een manager zegt wat het probleem is en hoe dit opgelost moet worden (“bouw een brug!”) en de medewerkers voeren het uit.

Deze neiging komt voort uit ‘leiderschapsfobie’. Deze fobie is de angst voor leiders en de angst om leiding te geven. Elke vorm van leiderschap wordt gezien als een slecht idee. Dit komt omdat we vooral ervaring hebben met managen en minder met leiden.

Betere reactie is een ‘aanwezige leider’ die actief leiding geeft. Een leider die vertelt wat het doel is en welk probleem opgelost moet worden om dit doel te bereiken. Een leider die vervolgens ruimte biedt aan teams om te bedenken hoe ze het probleem gaan oplossen. Medewerkers worden innovatief en werken samen. Dit is wat we willen!

Vragen wat je wilt, levert veel op voor je organisatie.

Een van de andere sprekers op het event was Klaas Adriaans van ABN Amro Personal Banking en ook hij gaf hier voorbeelden van.

Meer rendement door minder kosten. Bij Personal Banking zijn ze van 6 naar 2 organisatielagen gegaan en daarbij van 278 managers naar slechts 25 en het kan nog minder. Dit scheelde veel in de personeelskosten, want managers vervullen hoger betaalde functies. Het gevolg is dat er meer feedback komt van de werkvloer en dat collega’s elkaar direct helpen.

Bijkomend resultaat: hogere klanttevredenheid. Klanten voelen zich beter geholpen, omdat een medewerker meteen hun vraag beantwoordt of hun probleem oplost. Vroeger zou de medewerker de klant verwijzen naar een andere afdeling of wachten op goedkeuring door een manager.

Ben jij een ‘aanwezige leider’ die zorgt dat jullie teams met de juiste dingen bezig zijn?